Kościół św. Mikołaja: zabytek polskiej kultury i architektury w Kijowie

Kościół św. Mikołaja: zabytek architektury i duchowości

Kościół św. Mikołaja w Kijowie to jeden z najwybitniejszych przykładów architektury neogotyckiej na Ukrainie, a także miejsce, gdzie zachowała się żywa tradycja wiary rzymskokatolickiej. Ten kościół ma bogatą historię, związaną z nazwiskami wybitnych architektów, mecenasów, księży i wiernych. W tym artykule opowiemy wam o szczegółach budowy, zniszczenia i odrodzenia tego wyjątkowego zabytku kultury.

Budowa kościoła

Pomysł zbudowania nowego kościoła dla kijowskiej wspólnoty katolickiej powstał pod koniec XIX wieku, gdy ludność miasta wzrosła, a stary sobór św. Aleksandra stał się zbyt mały dla wszystkich chętnych. W 1886 roku kijowscy katolicy zwrócili się do cesarza Mikołaja II z prośbą o zezwolenie na wzniesienie nowego kościoła na obrzeżach miasta. Po długich negocjacjach z prawosławnym kościołem i petersburskimi urzędnikami, w 1887 roku zezwolenie zostało uzyskane.

Na projekt kościoła ogłoszono konkurs, który wygrał 24-letni architekt Stanisław Wołowski. Jego projekt zakładał wybudowanie okazałego kościoła neogotyckiego z dwiema wysokimi wieżami, przystosowanego dla 1800 osób. Jednak z powodu braku doświadczenia, Wołowski nie mógł samodzielnie zrealizować swojego pomysłu, dlatego do budowy został zaangażowany znany ukraiński i polski architekt Władysław Horodecki, który wprowadził pewne zmiany w projekcie.

Budowa kościoła trwała od 1899 do 1909 roku. Na jego sfinansowanie zebrano ponad 500 tysięcy rubli, które ofiarowali zarówno przedstawiciele arystokracji, jak i prości parafianie. Szczególną rolę odegrał hrabia Władysław Piłsudski, który uzyskał zgodę na budowę od cesarza i przekazał znaczną część środków. Materiały budowlane zostały sprowadzone z różnych zakątków Europy: cegła z Holandii, marmur z Włoch, witraże z Francji. Elementy dekoracyjne wykonał rzeźbiarz Elio Sala. 6 grudnia 1909 roku kościół został poświęcony i otwarty dla wiernych.

Zniszczenie kościoła

Po dojściu do władzy bolszewików w 1917 roku, kościół św. Mikołaja stał się obiektem prześladowań i represji. W 1930 roku proboszcz kościoła Józef Zmygrodzki został aresztowany pod zarzutem szpiegostwa i zesłany na Sołowki, gdzie zmarł w 1935 roku. W 1938 roku kościół został zamknięty, a jego majątek skonfiskowany. W budynku kościoła umieszczono magazyny, a później systemy zagłuszania zachodnich stacji radiowych.

W 1941 roku, podczas II wojny światowej, kościół został uszkodzony przez ostrzał artyleryjski. W 1943 roku, po wyzwoleniu Kijowa, kościół został odrestaurowany, ale nie zwrócony katolikom. W latach 1954-1956 przeprowadzono prace remontowe fasady, podczas których zniszczono unikalne witraże. W 1979 roku kościół został przebudowany na salę koncertową Republikańskiego domu muzyki kameralnej i organowej. W tym celu zainstalowano parkiet, siedzenia, organy, a także przeprowadzono kanalizację i wyposażono toalety.

Odrodzenie kościoła

Za czasów niepodległości Ukrainy kościół św. Mikołaja stał się przedmiotem sporów między Kościołem rzymskokatolickim a Narodowym domem muzyki organowej i kameralnej. W 1992 roku kościół został zwrócony katolikom, ale tylko częściowo: w kościele nadal odbywały się koncerty, a nabożeństwa odbywały się tylko w określone dni i godziny. W 2001 roku kościół odwiedził papież Jan Paweł II, który poświęcił nowy ołtarz i pobłogosławił parafian.

W 2021 roku kościół ucierpiał poważne uszkodzenia w wyniku pożaru, który wybuchł na dachu. Ogień zniszczył część dachu, witraże, organy i wnętrze kościoła. Na szczęście nikt nie ucierpiał w pożarze, ale kościół został tymczasowo zamknięty dla zwiedzających. W 2022 roku rozpoczęto prace renowacyjne, które były finansowane z budżetu państwa, władz lokalnych i darowizn. W 2023 roku kościół został przywrócony do swojego pierwotnego wyglądu i otwarty dla publiczności.

Duchowe znaczenie kościoła

Kościół św. Mikołaja nie jest tylko zabytkiem architektury, ale i duchowym centrum dla kijowskich katolików. W kościele regularnie odbywają się nabożeństwa, modlitwy, spowiedzi, chrzty, śluby i inne sakramenty. W kościele działa także szkoła parafialna, gdzie nauczane są dyscypliny religijne i świeckie. Kościół jest miejscem, gdzie ludzie mogą znaleźć wsparcie, radę, współczucie i nadzieję. Kościół jest także miejscem dialogu ekumenicznego, gdzie odbywają się spotkania z przedstawicielami innych wyznań chrześcijańskich i religii.

Kościół św. Mikołaja w Kijowie to prawdziwy skarb ukraińskiej kultury i duchowości. Ten kościół jest świadkiem wielowiekowej historii, przeżyć i nadziei narodu. Ten kościół jest symbolem wiary, miłosierdzia i pokoju. Ten kościół jest zaproszeniem do poznania św. Mikołaja, który jest orędownikiem i patronem wszystkich, którzy potrzebują pomocy.

Architektura kościoła

Kościół św. Mikołaja jest jednym z najpiękniejszych i najwyższych budynków w Kijowie. Jego wysokość wynosi 60 metrów, a długość - 53 metry. Kościół ma kształt krzyża, z trzema apsydami i dwiema symetrycznymi wieżami. Fasada kościoła wykonana jest z czerwonej cegły, a detale - z białego marmuru. Styl kościoła można scharakteryzować jako neogotycki, z elementami romańskimi i barokowymi. Kościół ozdabiają rzeźbione portale, arkady, kolumny, rozety, figury świętych i herby.

Wnętrze kościoła składa się z trzech naw, oddzielonych kolumnami. Środkowa nawa ma sklepienie w kształcie gwiazdy, a boczne - w kształcie krzyża. W centrum kościoła znajduje się ołtarz, na którym stoi kopia słynnej figury św. Mikołaja z Bari. Nad ołtarzem znajduje się duży witraż, który przedstawia scenę z życia świętego. Na ścianach kościoła można zobaczyć freski, które ilustrują historię chrześcijaństwa na Ukrainie. W kościele jest także organ, który ma 4000 piszczałek i 56 rejestrów.

Oto kilka ciekawych faktów o kościele św. Mikołaja w Kijowie:

• Kościół został zbudowany według projektu 24-letniego architekta Stanisława Wołowskiego, który wygrał konkurs, ale nie miał wystarczającego doświadczenia, aby zrealizować swój pomysł.

• Kościół ma wysokość 60 metrów i pojemność 1800 osób. Jego styl można scharakteryzować jako neogotycki, z elementami romańskimi i barokowymi.

• Kościół ma unikalny organ, który ma 4000 piszczałek i 56 rejestrów. Organ został zamówiony w Czechosłowacji przez firmę „Rieger-Kloss”.

• Kościół został zamknięty przez władze radzieckie w 1938 roku i wykorzystywany jako magazyn, archiwum i sala koncertowa. W 1979 roku kościół został przebudowany na salę koncertową Republikańskiego domu muzyki kameralnej i organowej.

• Kościół został uszkodzony przez pożar w 2021 roku, ale został odnowiony w 2023 roku dzięki pomocy państwowych i charytatywnych funduszy.

• Kościół został odwiedzony przez papieża Jana Pawła II w 2001 roku, który poświęcił nowy ołtarz i pobłogosławił parafian.